Obrázky stránek
PDF
ePub

κώταται ἡδονὴ καὶ λύπη. οἱ μὲν οὖν ἐκ τῆς στοᾶς ᾠήθησαν πάθος εἶναι ὁρμὴν σφοδρὰν ἢ ὁρμὴν ἄλογον, λαμβάνοντες τὸ ὑπεναντίον τῷ ὀρθῷ λόγῳ. οὐκ εὖ· οὔτε γὰρ πᾶν πάθος σφοδρὸν οὔτε πᾶν ὑπεναντίον λόγῳ, ἀλλὰ τίνα οἰκεῖα ἐστιν ἀγαθῷ.3

10

τω

· Τοὺς4 γοῦν ἀπαθεῖς καὶ σκληροὺς τὰ ἤθη ψέγομεν καὶ ἅμα τὸ ὀρεκτικὸν μόριον τῆς ψυχῆς, ἐξελεῖν μὲν παντελῶς ἀμήχανον τῆς ψυχῆς, κοσμῆσαι δὲ ὥσπερ καὶ τὸ λεχθὲν ἔχον δύνατον. εἴη δ ̓ ἂν κεκοσμημένον ἐν τῇ τῶν πάθων συμμετρίᾳ, ὅτι δέ ἐστί τι ὀρεκτικὸν καὶ παθητικὸν τῆς ψυχῆς, σκεπτέον ἐν ἄλλοις. Τῶν δὲ ἐκ τοῦ Περιπάτους τῶν παλαίων παρ' οὐδενὶ εὑρίσκομεν τὸν ὁρισμὸν τοῦ πάθους. τῶν δὲ ὕστερον 'Ανδρόνικος μὲν εἴρηκε πάθος εἶναι τῆς ψυχῆς κίνησιν ἄλογον δι' 8 ὑπόληψιν κακοῦ καὶ ἀγαθοῦ· ἄλλο γὰρ 9 λαμβάνων, οὐ τὸ ὑπεναν τιὸν τὸ τῷ ὀρθῷ λόγῳ ὥσπερ οἱ ἐκ τῆς στοᾶς, ἀλλὰ τὸ τοῦ ἀλόγου τῆς ψυχῆς μορίου κίνημα. βοηθός τι δὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς κίνησιν ἄλογον, ἔχουσάν τι μέγεθος. ἄλογον μὲν λαμβάνων καὶ αὐτὸς τὴν τοῦ ἀλόγου 12 τῆς ψυχῆς μορίου κίνησιν. τὸ δὲ μέγεθος προστιθεὶς, ἐπειδὴ γίνονται τινες καὶ ἄλλαι κινήσεις τοῦ ἀλόγου τῆς ψυχῆς μορίου μετ ̓ οἰκειώσεως 13 τῆς πρός τινας καὶ ἀλλοτριώσεως βραχείας. τὰς οὖν μετὰ βραχείας 14 οὐκ ἄξιον ἡγεῖτο ὀνομάζειν πάθη. 5 οὐκ οἶδα δὲ ὅπως ταῦτα 16 εἶπε. πᾶσα γὰρ κίνησις τοῦ παθητικοῦ τῆς ψυχῆς μορίου ἂν μὴ λανθάνῃ πάθος 17 ἂν εἴη τοῦ σώματος. οὐ μόνον δὲ ἡ σὺν μεγέθει. τὸ δὲ18 κατ ̓ ἀλλοίωσιν 9 ὥσπερ καὶ πᾶσα κίνησις σώματος οὐ κατ ̓ ἀλλοίωσιν ἂν μὴ λανθάνῃ, τὸ πάθος ἂν τοῦ σώματος προσκείται. ὅτι ταῦτα ἔοικεν ἡ κατὰ τὰ πάθη μεταβολὴ τῆς ψυχῆς· ὁ δὲ ̓Ανδρόνικος εἰπὼν δι ̓ ὑπόληψιν ἀγαθῶν ἢ κακῶν γίνεσθαι τὸ πάθος, πρῶτον μὲν ἴσως ἠγνόησεν23 ὅτι γίνεται τινα πάθη ἐξ αὐτῆς 24 τῆς φαντασίας χωρὶς συγκαταθέσεως καὶ ὑπολήψεως. καὶ γὰρ κατὰ τὴν αἴσθησιν αὐτὴνας ὅτε ἡδὺ ἡ λυπηρὸν φανῇ,

25

21

· γενικώτατον VR. a.

2 ἀλλὰ τίνα desunt a Cod. Par. b. mutilissimo hoc loco.

3 ἀγαθῶν Par. b. οἰκεῖ ἐστιν ἀγαθὰ Fl. b. VR. a. οἰκεῖα ἐστιν ἀγαθός· ἴσως οὐκ οἰκεῖα

καὶ αγαθά.

4 Fl. b. f. 368. verso.

6 Codd. Par. εὑρισκομένον.

8 διὰ Codd. Par.

5 VR. a. in textu περὶ πάθω.

7 τὸν om. VR. a. V. b. Florent.

9 ἄλλο γὰρ Codd. universi ; legas autem ἄλογον. 10 ὑπεραντιὸν VR. a.

" Par. b. Rom. et Flor. βοηθή. VR. a. in marg. ἴσως βοηθός· ἡ δὲ ἄλλη βίβλ.

βοηθος.

12 λόγον Fl. b.

13 Paris. omnes —κειος.

14 τὰς οὖν μετὰ βρ. abest a P. b. VR. a. in marg. Ίσως ὡς οὐκ, αλλ ̓ ἡ βίβλος τὰς οὖν μετὰ βρο 15 V. b. et Fl. b. πάθει.

16 VR. a. V. b. Fl. b. τοῦτο εἶπε.

18 P. P. Ta dè.

21 Fl. 2. λανθάνει.

τη Fl. 2. πάθη.

[ocr errors]

Addit P. b. ἐπὶ τοῦ.
20 VR. a. ἀλλοιώσεως.
22 Fl. a. τῷ. Fl. b. car. articulo.

25 Fl. a. αὐτό.

23 VR. a. et Fl. b. Αγνοήκεν ; in marg. ήγνόησεν ἡ βίβλος. 24 Fl. a. αὐτοῦ. Fl. b. ἐξ αὐτῆς φαντ.

ἐνίοτε γίνεται πάθος τῆς ψυχῆς, ὅτι οὐ μόνον μετὰ τὰς ὑπολήψεις, ἀλλὰ καὶ πρὸ τῶν ὑπολήψεων τὰ πάθη γίνονται.

6

8

VR. a. 76.

V. b. 116 b.

2

μηνύουσι δὲ τοῦτο μάλιστα αἱ ἐπιθυμίαι. ἰδὼν γάρ τις πολλάκις ἐν ἐπιθυμίᾳ ἐγένετο καλοῦ ἡ καλοῦ οὐδέποτε γὰρ ὑπολήψεως πρότερον γενομένης. ἔτι πολλάκις3 γίνονται οὐ πάντως υπολήψεως γινομένης εἴ τις ἀγαθὸν πάρεστιν; οἷον ἐπειδὰν ὑπὸ εὐτραπέλου 5 λόγου κινήται τῆς ψυχῆς τὸ ἄλογον· οὐ γὰς ὑπολαμβάνομεν τότε ἀγαθόν τι ἡμῖν παρεῖναι, ἀλλ ̓ ὅλως ὑφ ̓ ἰδέας κινούμεθα, ἔστι δ' ὅτε καὶ ὑπολήψει τοῦ ἀγαθοῦ ἀκολουθεῖν τὸ ἥδεσθαι. τῇ δὲ ὑπολήψει τοῦ κακοῦ ἀκολουθεῖ τὸν λυπεῖσθαι, κινουμένης δηλονότι τῆς ψυχῆς, ὡς τοῦ μὲν ἀγαθοῦ ἡδέος ὄντος, τοῦ δὲ κακοῦ, λυπηροῦ. μήποτ' οὖν ᾖ τὸ πάθος κίνησις τοῦ ἀλόγου τῆς ψυχῆς ὑπὸ ἡδέος9 ἢ λυπηροῦτο ἐάν τε γὰ μετὰ φαντασίαν ἀκολουθήσῃ τὸ πάθος, ἐάν τε μεθ ̓ ὑπόληψιν πάντως ὡ ἐπὶει ἡδεῖ ἡ λυπηρῷ γίνεται, ὃ καὶ μηνύει, γενικώτατα 12 πάθη ὄντα τὴν δὲ ἡδονὴν καὶ τὴν λύπην. γενικὰ δὲ πάθη οἱ μὲν ἐκ τῆς στο ἔφασαν εἶναι ἡδονὴν καὶ λύπην, φόβον, ἐπιθυμίαν. γίνεσθαι μὲν γὰρ τὸ πάθη ἔφασαν δι ̓ ὑπόληψιν ἀγαθοῦ καὶ κακοῦ. ἀλλ ̓ ὅταν μὲν ὡς ἐ παροῦσι τοῖς ἀγαθοῖς κινῆται ἡ ψυχὴ 13 ἡδονὴν 14 εἶναι, ὅταν δὲ ὡς τὶ παροῦσι τοῖς κακοῖς, λύπην. Πᾶσαις δὲ ἐπὶ τοῖς μέλλουσι προσδοκο μένοις ἀγαθοῖς ἐπιθύμια ὄρεξις οὖσα ὡς φαινομένου 16 ἀγαθοῦ. κακῶν δὲ προσδοκωμένων τὸ συμβαῖνον πάθος ἴσως καὶ 17 λύπην φόβον ἔλεγο ἄξιον δὲ ἀπορῆσαι τί δήποτε τὸν μὲν 18 φόβον παρειλήφαμεν ὡς πάθε γενικὸν, καίπερ εἶδος λύπης ὄντα. ἔστι γὰρ ὁ φόβος λύπη ἐπιπροσδο κωμένη19 καὶ οὐχ ὡς οἰωδήποτε 20 οὐ γὰρ φαμὲν φοβεῖσθαι τὸν προσδ

• Fl. a. μέρος.

2 VR. a. τὸ γὰρ οὐκ ἔχει ἡ βίβλος.

3 Sic V. b. et Fl. b. In textu VR. a. et Fl. a. πολιτικῆς.
4 VR. a. ἴσως ἦτι, αλλ ̓ ἡ βίβλ. καλῶς εἴ τί (sic Fl. a.) ἡ δὲ ἄλλη, ὅτι.

5 Fl. b. εὐτραπελίας.

6 Sic Fl. a. et Fl. b. VR. a. ἴσως παρεῖναι, οἶμαι· ἡ δὲ βίβλ· δοκεῖ ὧδε ἔχειν· πλην ἀλλ ̓ ὅλως. τὰ δὲ λοιπα ἴσως ὧδε πῶς, αλλ ̓ ὅλως ὑφ ̓ ἡδέος κινούμεθα.

7 Fl. b. ακολου

8 Desunt hæc VR. a.

9 VR. a. in marg. ὑφ ̓ ἡδέος.

10 In margine V. b. Apollinaris: pathos motio irrationalis partis in anima ab jucundo vel molesto.

12 γενικώτατον VR. a.

15 Fl. a. πᾶσαν. Sic textus

πάλιν et sic V. b.

47 VR. a. ἴσως καὶ λύπην.

" VR. a. ἐφ' ἡδ. Fl. ἐπί.
13 V. b. Fi. a. et Fl. b. τῇ ψυχῇ.

14 V. b. Fl. b. Яdová.

[merged small][ocr errors]

αι
ι6 V. b. et Fl. b. φερομένου, sc.

18 μὲν solus Fl. b. acdit.

19 Fl. a. ἔστι προσδοκωμένη κακῷ, VR. a. ἴσως προσδοκωμένῳ κακῷ et sic V. b. et

Fl. b.

20 VR. a. in marg. : καὶ οὐχὶ οἴωδηποτε. ἡ δὲ βίβλ. ἔχει οἴω δήποτε. V. b. οίω δήπ.

κοῦντα πενίαν. ἀλλὰ μάλιστα δοκεῖ φόβος εἶναι καὶ κυρίως, ὅταν τῶν προσκινδυνοντῶν * περὶ σωτηρίαν φερόντων κακῶν ἡ προσδοκία ᾖ, τόδ' ἀντικείμενον αὐτῷ πάθος παρῆκεν 3 λέγω δὲ τὸ θράσος 4 κατὰ προσδοκίαν γινόμενον τοῦ μήδεν ἔσεσθαι κακὸν ἢ κἂν γένηται κρατήσειν αὐτοῦ. ὑπὸ γὰρ τοιαύτης τινὸς ὑπολήψεως γίνεται τὸ θάρσος οὐκ αὐτῆς τῆς προσδοκίας ὄντος πάθος, ἀλλὰ τοῦ ἐπακολουθοῦντος κινήματος ἐν τῷ λόγῳ, τὴν δὲ ὀργὴν τιθέντες παρῆκαν. λέγουσι μὲν γὰρ αὐτὴν ἐπι λυμίαν εἶναι. ἔστι δὲ οὐκ ἐπιθυμία, ἀλλ' ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος· ὀρέξεις γὰρ ἄμφω, ἀλλ ̓ ἡ μὲν ἐπιθυμία τοῦ ἡδέος ψιλῶς, ἡ δὲ τοῦ ἀντιλυπῆσαι. σως δὲ οὐδὲ ἀεὶ, τοῦ ἀντιλυπῆσαι· οἱ γοῦν πάτερες ὀργιζόμενοι τοῖς ἱεῦσιν οὐκ ὀρέγονται τοῦ ἀντιλυπεῖν, μήποτ' οὖν κοινῶς ἐστὶ καὶ ὀργὴ νησις τῆς ψυχῆς ὑπὸ τοῦ ἠδικηκέναι δοκοῦντος· καὶ ἄλλα τε πλείω ἄν τις τῇ περὶ τούτων λέγειν. ὁ δὲ Πλάτων τὰ μὲν πολλὰ φαίνεται δηλῶν ἡ ἀνώτατα πάθη, ἡδονὴν καὶ λύπην, ἔν τε ἄλλοις καὶ ἐπειδὰν λέγῃ· μεθῆνται ῥεῖν 7 δύο γὰρ αὐταὶ πηγαὶ μεθ ̓ ἑτέρου εἰς ἕτερον ῥεῖ, περὶ ἡονῆς λέγων καὶ λύπης. ὡς δέον τούτοις τοῖς πάθεσι γενικοῖς οὖσι τῶν ἄλων πάθων απάντων. ἔστι δ ̓ ὅτε καταριθμεῖται πάθη ἕξι ἡδονὴν, λπην, φόβον καὶ θάρσος, ἐπιθυμίαν, θυμόν, τὰ γνωριμώτατα ὡς ἐμοίγε δα εἴ καταριθμούμενος. τάχα δὲ, οὐκ ο ἄλογον γενικώτατον μὲν φᾶναι ἡδοὴν καὶ λύπην, ἡδονὴν μὲν ἐνέργειαν τοῦ κατὰ φύσιν ἀνεμποδίστου,το λύτην " δὲ, ὅταν ἐμποδίζηται τὸ κατὰ φύσιν ἐνεργεῖν. εἰς γὰρ ταῦτα τὴν τῶν πάθων ἀναγωγὴν 12 ποιεῖσθαι, εἶναι δὲ τούτων εἴδη, τὴν δὲ ἐν μέρει λεγομένην ἡδονὴν, καὶ τὴν ἐν μέρει λύπην, ὁμώνυμον τοῖς γνεσι· τὴν μὲν οὖν διάχυσιν ἐπὶ τοῖς παροῦσι ἡδέσι, τὴν δὲ 13 λύπην δὲ σύγχυσιν ἐπὶ τοῖς παροῦσιν λυπήροις. πάλιν δὲ θάρσος μὲν ἡδονήν τια 14 διὰ προσδοκίαν τοῦ μηδὲν ἔσεσθαι δεινὸν, ἢ καν γένηται, κρατή σεν τοῦ δεινοῦ. φόβον δὲ λύπην διὰ προσδοκίαν δεινῶν. πρὸς δὲ τούτοις ἀριμεῖν εἰώθασι τὰ πάθη, τὴν φιλίαν καὶ τὸ μίσος, φιλίαν λαμβάνον τεςὐ τὴν τῶν ἀντιπεπονθότων ἔννοιαν.15 αὕτη γὰρ ἤδη διάθεσίς τις. ἀλλὰ τὴν κατὰ τὸ φιλεῖν γινομένην κίνησιν τῆς ψυχῆς, ἡ ἀντικεῖται ἡ κατὶ τὸ μισεῖν κίνησις. ἀνάγεται δὲ τὸ μὲν φιλεῖν εἰς τὴν ἡδονήν. οἰκεωσις γάρ τις ἰδία γίνεται πρὸς τὸ φιλούμενον. τοὐναντίον δὲ ἐν τῷ μισεῖν, ἀλλοτρίωσις καὶ λύπη ἐν τῷ ὁρᾶν καὶ ἀκούειν τοῦ μισου μένου ἢ ὅλως ὁπωσοῦν ἐτυγχάνειν τῷ μισουμένῳ. συναριθμοῦται δὲ ἐν τοῖς πάθεσι καὶ χάρις καὶ ὀργὴ, ὧν ἡ μὲν χάρις εἰς ἡδονὴν ἀνάγεται,

1

προσκινδυνοντών Fl. b. ; VR. a. Ίσως προσεκίνδυνον, καὶ ἡ βίβλ. πρὸς κίνδυνον. 2 VR. a. ἡ ἄλλη βίβλ. παρά. 3 V. b. et Fl. b. -xav.

4 V. a. ἴσως θάρσος.

5 VR. a. in textu αὐτόν.

6 VR. a. in textu ἀνωτάτῳ ; in marg. ἀνώτατα ἡ β.

7 V. b. μεθη τ. f. addit ; desunt VR. a.

8 Sic V. b. FR. a. in marg. ἴσως καταριθμούμενα καὶ ὧδε ἡ βίβλ.

9 Car. οὐκ V. b.

To VR. a. in textu, V. b. Fl. a. Fl. b, ἀνεμπόδιστον.
13 8 om. V. b.
is V. b. et Fl. b. ἄνοιαν.

" V. b. et Fl. b. λύπη.
14 V. b. Fl. b, τιμῶ. Fl. a. τιμᾶ.

12 V. b. ἀναγωγεῖν.

κίνησις οὖσα τῆς ψυχῆς ὀρεκτικὴ τοῦ ἀμείψασθαι τὸν ἐνεργετήσαντα. ἀνάγκη δὲ ἅμα τῷ ὀρέγεσθαι τῆς τοιαύτης ἡδονήν τινα εἶναι ἡ δὲ ὀργὴ λύπης εἶδος, ἵπερ ἐστὶ λύπη δι ̓ ὑπόληψιν τοῦ ἠδικῆσθαι νομίζειν. εὗρο δ ̓ ἄν τις καὶ τὰ ἄλλα πάθη εἰς ταῦτα ἀναγόμενα, οἷον νέμεσιν μὲν καὶ φθόνον καὶ ἔλεον εἰς λύπην. ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ζῆλον, τὸν κατὰ ζηλοτυ πίαν τιθεμένον ζηλοτυπία γάρ τις καὶ κατὰ τὸ ζηλοῦν καὶ μιμεῖσθαι. Δείκνυσι δὲ αὐτὸ ἐπὶ παραδείγματος. οὐ γὰρ εἰ τὰ δέκα μναῖ πολὺ

x. T. λ.

P. a. fol. 46 b.

P. b. fol. 39 a.
VR. a. fol. 91 a.
V. b. fol. 121 b.

Fl. a. fol. 49 b.

I

Τοσοῦτον δὲ νῦν ἐπισκεπτέον- πῶς περὶ ὀργὴν μεσοτήτες καὶ ὑπερβολὴν καὶ ἔλλειψιν. ἀνωνύμως εἶναι πρότερον λέγει· καίτοι ἡ πραότης καὶ ὁ πρᾷος καὶ ὑπὸ Πλάτωνος καὶ ὑπὸ τῶν ἄλλων τῶν τότε φιλοσόφων ὠνομάζετο. καὶ ἡ ὀργιλότης δὲ καὶ ὁ ὀργίλος κατὰ τὴν ὑπερβολὴν τεταγμένος, παλαιὸν ὄνομα. ἴσως δὲ καὶ ἡ ἀοργησία παρ'3 αὐτοῦ ὠνόμασται. καίτοι ἀόργητοί τινες ἀεὶ ἐλέγοντο ὑπὸ τῶν ̔Ελλή νων. εἰ μὴ ἄρα ἡ μὲν πραότης ἐκεῖτο ἐπὶ τοῦ ἡσύχου ἢ ἀοργήτου, ἐπὶ δὲ τοῦ μέσως ἔχοντος πρὸς ὀργὰς καὶ ὅτε μὲν δεῖ ὀργιζομένου καὶ ὡς δεῖ καὶ κατὰ τοὺς ἄλλους διορισμοὺς, πάλιν4 δὲ μὴ ὀργιζομένου ὅτε μὴ προσήκει, αὐτὸς ἔθετο δὲ τοῦ πράου ὄνομα καὶ πραότητα ὠνόμασε τὴν τοιαύτην ἀρετήν. πάλιν δὲ ὀργίλος μὲν ὠνομάζετο κατὰ τὴν φυσικὴν ἐπιδειότητα καὶ δύναμιν. αὐτὸς δὲ ἤνεγκε τοὔνομα ἐπὶ τὸν ἔχοντα τὴν ἕξιν, τὴν δὲ ἔλλειψιν ἀοργησίαν ὠνόμασε. καὶ γὰρ οὐδ' ἂν εὕροιμεν ἐπὶ τῶν ἄλλων κακιῶν παρωνομασμένας αὐτὰς5 ἀπὸ τῶν παθῶν. διὰ τὸ τὰς δυνάμεις παρωνομᾶσθαι οἷον ἐπὶ τῆς ἀνδρείας. ὁ μὲν ἐλλείπων δεῖλος καλεῖται· ὁ δὲ ὑπερβάλλων θράσος. οὗτος δὲ δοκεῖ μὲν ἀπὸ τοῦ θράσους6 ὠνομᾶσθαι. οὐ μὴν ἔχει οὕτως· μεταβέβληκε γὰρ τοὔνομα καὶ θράσος ὠνομάζεται.

Textus P. b. fol. 39 b.
VR. a. fol. 93 a.
V. b. fol. 122 a.

Καλεῖ δὲ τὴν μὲν ἀρετὴν ἀλήθειαν, μεσοτήτος” οὖσαν καὶ τὸν καθ ̓ αὐτὴν ἀληθῆ 8 τινα. τὰ ὑπάρχοντα αὐτῷ ἐν τῇ πρὸς τοὺς πέλας ὁμιλία καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ ἐνδεικνύμενον ὁποῖα τυγχάνει ὄντα, οὔτε ἐπὶ τὸ

· V. b. τήτα.

2 καίται V. b. VR. a.

4 VR. a. et Fl. a. π.

3 P. a. in' VR. a. ini. 5 Addunt P. b. VR. a. et V. b. αὐταῖς.

6 Felician. θάῤῥους. Ita quoque in textu contra Codd. auctoritatem est omnino legendum. 7 μεσοτήτα V. b.

8 P. b. et VR. a. ἀληθω

πλέον ἐξαίροντα, οὔτε ἐπὶ τὸ ἔλαττον. διὰ τὸ φιλεῖν καὶ περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι τὴν ἀλήθειαν. τῶν δὲς κακιῶν τὴν μὲν ὑπερβολὴν,3 προσποί ησιν ἐπὶ τὸ μεῖζον καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ οὖσαν. 4 ὀνομάζει δὲ αὐτὸς ἀλαζονείαν καὶ τὸν ἔχοντα αλαζόνα. πρότερον ὀνομαζομένων ἀλαζόνων τῶν προσποιουμένων μαντείαν ἢ σοφίαν, ὥσπερ οἱ σοφισταί προσεποιοῦντο, καὶ ὅλως τῶν γοήτων τοῦτο ἐχόντων τὸ ὄνομα. οὗτος δὲ πάντας τοὺς ἐπὶ τὸ μεῖζον καὶ αὐτῶν λέγοντας7 ἅπαντας ἀλαζόνας ὤνομασε καὶ τὴν κακίαν ἀλαζονείαν. τοὺς δ ̓ ἐπὶ τὸ ἔλαττον τὰ αὐτῶν κατά γοντας τῷ λόγῳ καὶ προσποιουμένους ἐλάττω ἔχειν τῶν ὑπαρχόντων αὐτοῖς μοχθηροὺς μὲν καὶ αὐτούς. Πᾶσα γὰρ ἐπὶ τὸ ψεῦδος σπουδή,9 μοχθηρία, εἴρωνας ὠνόμασε καὶ τὴν κακίαν εἰρωνείαν. δοκεῖ δέ τισι μὴ εἶναι κακία ἡ εἰρωνεία, τὸν γὰρ Σωκράτην εἴρωνά φησι γεγονέναι. μήποτε δὲ οὐκιο ἦν εἶρων ὁ Σωκράτης. τεκμήριον δὲ τὸν μηδενὰ τῶν ἑταίρων αὐτοῦ οὕτως αὐτὸν ὀνομάζειν, ἀλλὰ τοὺς πολλοὺς διαμαρτάνον τας αὐτοῦ, οἷον Θρασύμαχον ἢ Μένωνα. ἀλλ ̓ ἔλεγεν, ὡς ἔοικεν αὐτὸν μηδὲν εἶναι (1. εἰδέναι) παραβάλλων τὴν ἀνθρωπίνην σοφίαν πρὸς τὴν τοῦ Θεοῦ. ταῦτα γὰρ καὶ ἐν τῇ Πλάτωνος ̓Απολογίᾳ εἴρηται. ἴσως δὲ καὶ τὸ φορτικὸν φυλαττόμενος καὶ ἐπαχθὲς οὐ διὰ τὴν πρὸς τὸ ψεῦ δος φιλίαν, ἐπ ̓ ἔλαττον ἔλεγε περὶ ἑαυτοῦ, ὅπερ οὐκ ἔστιν εἰρωνεία· ἢ δύο τρόποι εἰρωνείας, ὁ μὲν ἐπίψογος, προσπεπονθότος τινὸς καὶ ὠκειωμέ νου τῷ ψεύδει· ὁ δὲ χαριεντισμῷ ὅμοιος, φυλαττομένου τινὸς τὸ ἐπαχθὲς ἐπὶ τοῖς λόγοις. VR. a. fol. 99.

V. b. 124 a.

Εἰς τὸ τρίτον τῶν ̓Ηθικῶν ̓Αριστοτέλους.

Τῆς ἀρετῆς δὲ περὶ πάθη, ἕως τίθεμαι ἀκούσια. ἡ πρόθεσις περὶ ἀκουσίου καὶ ἑκουσίου εἰπεῖν κ. τ. λ.

V. b. 125 b.

— οἷον εἰ τύραννος προστάττει αἰσχρόν τι πρᾶξαι, ἀπειλήσας γονέων καὶ τέκνων θάνατον, καὶ πράξαντος μὲν σώζοιτο, μὴ πράξαντος δὲ ἀποθνήσκοιεν, ὁ δὲ τοῦτο ὑπομείνοι ἐπὶ τῷ καλῷ, ἀμφισβητεῖται γὰρ περὶ τοῦ τοιούτου πότερον ἕκων ἢ ἄκων ποιεῖ ὑπομείνει τὰ αἰσχρὰ ἐπὶ σωτηρίᾳ τῶν φιλτάτων, ἑαυτῷ παραμελήσας τοῦ καλοῦ. Ὁ οὐκ ἐποίησεν ὁ Σωκράτης, ἀλλὰ τῶν τριάκοντα κελευσάντων ἀγεῖν ἐπὶ θάνατόν τινα τῶν πολίτων, λέοντα ὄνομα, ἵνα δὴ κοινωνήσῃ, αὐτοῖς τῶν πράξεων καταφρόνησας καὶ τῆς ἑαυτοῦ σωτηρίας καὶ τῶν τέκνων καὶ τῆς γυναικὸς οὐχ ὑπηρέτησαι τὸ πραχθὲν διὰ τὸ καλὸν καὶ τὸ δίκαιον.

' VR. a. V. b. εξαίρονται. 2 V. b. om. δέ. 3 Omitt. ὑπερβολὴν VR. a. et V. b. 4 Om. V. b. 5 P. a. VR. a. et V. b, αὐτήν. 7 VR. 8. τὰ αὐτῶν V. b. τὰ αὐτῶν λέγοντα.

6 V. b. κακίαν.

9 Υ.b. σπουδή.

"Addit P. b. μń.

12 αὐτοὺς Εl. 2.

8 V. b. ν γὰρ ἡ περὶ Ρ. b. περί. 10 V. b. habet lacunam.

« PředchozíPokračovat »