Obrázky stránek
PDF
ePub
[ocr errors]

I.

Gri ech e n.

Demosthenes.

Dieser größte und berühmteßte griechische Rebner lebte von ber 99ften bis in die 114te Olympiade, etwa viertehalb Jahrhuns derte vor C. G. und war aus Bdane im Attischen Gebiete gebürs tig. Der Gegenstand seiner politischen Beredsamkeit war vors nehmlich die Ermunterung der Athener zum fortgesetten Kriege wider die Macedonier, und zur Behauptung ihrer Freiheit. Man hat von ihm noch ein und sechszig Reden, fünf und sechszig Eins gange, die aber schwerlich alle dchten Ursprungs sind, und sechs, gleichfalls zweifelhafte, Briefe. Schon bet den Alten bewunderte man ihn als den vollkommenften Redner, und ertheilte ihm hdus figes Lob. So charakterisiet ihn Cicero ungemein treffend, im neunten Abschnitte feines Brutus: Plane quidem perfectum, et cui nihil admodum defit, Demofthenem facile dixeris. Nihil acute inveniri potuit in eius cauffis, quas fcripfit, nihil, ut ita dicam, fubdole, nihil verfute, quod ille non viderit; nihil fubtiliter dici, nihil preffe, nihil enucleate, quo fieri poffit aliquid lirmatius; nihil contra grande, nihil incitatum, nihil ornatum, vel verborum gravitate, vel fententiarum, quo quidquam effet elatius. Durch unermüdetes Bestreben suchte er fich in diefer Sunft zur Vollkommenheit zu bilden, und die Hindernisse au besiegen, welche die Natur seinem leichten und eindringlichen Vortrage, den er für das Höchfte der Beredsamkeit hielt, in Weg gelegt hatte. Er verschmähte alles Gesuchte und Erkünftelte; und fo erbielt fein rednerischer Vortrag das Edle und Männliche, wels ches der Wirkung deffelben so sehr behülflich war. Daher denn auch die Starke und das Feuer seiner Schreibart, belebt von Rechtschaffenheit und uneigennüßiger Vaterlandsliebe. Nicht zus frieden, die Bürger Athens zu einem tapfern Widerstande gegen die Macedonier, und ihren König Philippus, su ermuntern, giebt er ihnen auch, mit tiefer politischer Einsicht, die dienlichs ften Mittel zur Erreichung dieses Endzwecks, an die Hand. Sels ten wird sein Vortrag geschmückt oder figürlich fast immer ifties die Stärke der Gedanken und Gründe selbst, die ihm Glans, Eins druck und Kraft ertheilt. Auch verliert er sich fait nie in Nebens betrachtungen, sondern bleibt überall seinem Hauptgegenstande treu.

[ocr errors]

Suweilen

Suweilen indes artet die Stärke und Gedrungenheit feines Auss drucks in eine gewisse Raubigkeit und Harte aus; denn es war nie seine Absicht, den Wohlflang, der sich nicht von selbst darbot, zu suchen, oder den anhaltenden Ernst, den ihm die Erfüllung von feinem Gegenstande einfldsete, durch bloß einnehmende Vorstelluns gen zu mildern und aufsuheitern. Seine Rede vom Frieden gebe ich hier, der Kürze wegen, zur Probe,

υπολοίπων κατοῖς

Ὁρῶ μὲν, ὦ ἄνδρες ̓Αθήναΐοι, τα παρόντα πράγματα πολύ τὴν δυσκολίαν ἔχοντα καὶ ταραχὴν, οὐ μόνον, τῷ πολλά προεἶναι, καὶ μηδὲν εἶναι προύργου περὶ αὐτῶν εὖ λέγειν, ἀλλὰ καὶ τῷ περὶ τῶν ὑπολοίπων κατὰ ταὐτὰ μηδὲ καθ ̓ ἂν τὸ συμβ Φέρον πάντας ἡγῆθαι, ἀλλὰ τοῖς μὲν ᾧδι, τοῖς δὲ ἑτέρως δοκᾶν. δυσκόλου δ ̓ ὄντος φύσει και χαλεποῦ τοῦ βουλεύεθαι, ἔτι πολλῷ χαλεπώτερον ὑμᾶς αὐτὸ πεποιήκατε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντες. ἄνθρωποι πρὸ τῶν πραγμάτων εώθασι χρήθαι τῷ βουλεύεθαι ὑμᾶς δὲ μετὰ τὰ πράγματα. ἐκ δὲ τούτου συμβαίνει παρὰ πάντα τὸν χρόνον, ὃν οἶδ ̓ ἐγώ, τὸν μὲν, οἷς ἂν ἁμάρτητε, ἐπιτιμῶντα εὐδοκιμῶν, καὶ δοκῶν εὖ λέγειν· τὰ δὲ πράγματα, καὶ περὶ ὧν βουλεύεθε, ἐκφεύγειν ὑμᾶς. οὐ μὴν ἀλλὰ καίπερ τούτων οὕτως ἐχόντων, οἴομαι, καὶ πεπεικὼς ἐμαυτὸν ἀνέσηκα, ἂν ἐθελήσητε τοῦ θορυβῶν καὶ φιλονεικᾶν ἀποφάντες, ἀκούειν, ὡς ὑπὲρ πόλεως βουλευομένοις, και τηλι κούτων πραγμάτων, προσήκει, ἕξειν καὶ λέγειν, καὶ συμβου λεύειν, δὲ ὧν καὶ τὰ παρόντα ἔσαι βελτίω, καὶ τὰ προειμένα σωθήσεται. ἀκριβῶς δὲ εἰδὼς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὸ λέγειν περὶ ὧν αὐτὸς ἀπέ τις, καὶ περὶ αὑτοῦ παρ' ὑμῖν, ἀὰ τῶν πάντ λυσιτελοῦντων τοῖς πολμῶσιν ὄν, οὕτως ἡγοῦμαι φορτικὸν καὶ επαχθές, ὥσε ανάγκην οὖσαν ὁρῶν, ὅμως ἀποκνῶ. νομίζω ἄμεινον ἂν ὑμᾶς περὶ ὧν νῦν ἐρῶ, κρῖναι, μικρὰ τῶν πρότερόν πότε ῥηθέντων ὑπ ̓ ἐμοῦ μνημονεύσαντας· ἐγὼ γὰρ, ὦ ἄνδρες Αθηναίοι, πρῶτον μὲν, ἡνικ ̓ ἔπειθόν τινες ὑμᾶς τῶν ἐν Εὐβοία πραγμάτων ταραττομένων, βοηθᾶν Πλουτάρχῳ, καὶ πόλεμον ᾄδοξαν καὶ δαπανηρὸν ἄραπας, πρῶτος καὶ μόνος παρελθών, ανα τεπον· καὶ μονονου διεσπάπην ὑπὸ τῶν ἐπὶ μικροῖς λήμμασι

اد

πολλά

τα

πολλά και μεγάλα ὑμᾶς ἁμαρτάνειν πεισάντων· καὶ χρόνου βραχέος διελθόντος, μετὰ τοῦ προςόφλειν αἰχύνην, καὶ παθῶν οἷα τῶν ὄντων ανθρώπων οὐδένες πώποτε πεπόνθασιν ὑπὸ τούτων, οἷς ἐβοήθησαν, πάντες ὑμᾶς ἔγνωτε, τήντε τῶν ταῦτα πεισάχα των κακίαν, καὶ τὸν τὰ βέλτισα ειρηκότα ἐμέ. πάλιν τοίνυν, ὦ άνδρες Αθηναίοι, κατιδὼν τὸν Νεοπτόλεμον τὸν ὑποκριτὴν, τῷ μὲν τῆς τέχνης προχήματι τυγχάνοντ ̓ ἀδείας, κακὰ δ ̓ ἐργαζό μενον τὰ μέγισα τὴν πόλιν, καὶ τὰ παρ' ὑμῖν διοικοῦντα Φιλίπ πῳ, καὶ πρυτανεύοντα, παρελθῶν εἶπον εἰς ὑμᾶς, οὐδεμιᾶς ἕνεκα οὔτ ̓ ἔχθρας, οὔτε συκοφαντίας ἰδίας, ὡς ἐκ τῶν μετὰ ταῦτα ἔργων γέγονε δῆλον, καὶ οὐκέτ ̓ ἐν τούτοις αιτιάσομαι τοὺς ὑπὲρ τοῦ - Νεοπτολέμου λέγοντας· οὐδὲ ἷς γὰρ ἦν· ἀλλ ̓ ὑμᾶς αὐτούς· εἰ - γὰρ ἐν Διονύσου τραγῳδοὺς ἐθεᾶπε, ἀλλὰ μὴ περὶ σωτηρίας · καὶ κοινῶν πραγμάτων ἦν ὁ λόγος, οὐκ ἂν οὕτως οὔτ ̓ ἐκείνου πρὸς χαριν, οὔτ ̓ ἐμοῦ πρὸς ἀπέχθειαν ἠκούσατε, καίτοι τοῦ τόχο μας αἴομαι νῦν ἅπαντας πῆθαι, ὅτι τὴν τάτ ̓ ἄφιξιν εἰς τοὺς πολεμίους ἐποιήσατο, ὑπὲρ τοῦ τακεῖ χρήματ ̓ ὀφειλόμενα, ὡς ἔφη, κομίσας δεῦρο λειτουργεῖν· καὶ τούτῳ τῷ λόγῳ πλείσῳ χρησάμενος, ως δεινὸν εἴ τις ἐγκαλεῖ τοῖς ἐκεῖθεν ἐνθάδε τὰς - εὐπορίας ἄγουσιν· ἐπειδὴ διὰ τὴν εἰρήνην ἀδείας ἔτυχεν, ἣν ἐνθάδ ̓ ἐκέκτητο οὐσίαν φανεράν, ταύτην ἐξαργυρίσας, πρὸς ἐκεῖνον ἀπάγων ᾤχετο. δύο μὲν δὴ ταῦτα, ὧν προεῖπον ἐγώ, μαρτ - τυρεῖ τοῖς τότε γεγενημένοις λόγοις, ὀρθῶς καὶ δικαίως, οἷα

اد

5

περιήνα

ἀποφανθέντα ὑπ' ἐμοῦ, τρίτον δ ̓, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, (και μόνον ἂν τοῦτ ̓ εἰπὼν ἔτι, καὶ δὴ καὶ περὶ ὧν παρελήλυθα ἐρῶ) ἡνίκα, τοὺς ὅρκους τοὺς περὶ τῆς εἰρήνης ἀπειληφότες ἥκομεν οἱ πρέσβεις, τότε Θεσπιάς τινων καὶ Πλατειὰς ὑπισχνουμένων οἰκιπήσε παι καὶ τοὺς μὲν Φωκέας τὸν Φίλιππον, ἂν γένηται κύριος, σώσειν, τὴν δὲ Θηβαίων πόλιν διοικιεῖν, καὶ τὸν Ωρωπὸν ὑμῖν ὑπάρξειν, καὶ τὴν Εὔβοιαν ἀντ ̓ Ἀμφιπόλεως ἀποδοθήσεθαι, καὶ τοιαύτας ἐλπίδας καὶ φενακισμούς, οἷς ὑπαχθέντες ὑμεῖς, οὔτε συμφο φόντως, οὔτ ̓ ἴσως, οὐδὲ καλῶς, προεῖθε Φωκέας· οὐδὲν τούτων οὔτ ̓ ἐξαπατήσας, οὔτε σιγήσας ἐγὼ φανήσομαι, ἀλλὰ προειπών ὑμῖν ὡς εὖ οἶδ ̓, ὅτι μνημονεύετε) ὅτι ταῦτα οὔτε οἶδα, οὔτε προσδοκῶ, νομίζω δὲ τὸν λέγοντα ληρεῖν, ταῦτα τοίνων ἅπανθ',

όσα

ch

ὅσα φαίνομαι βέλτιον τῶν ἄλλων προορῶν, οὐδ ̓ εἰς μίαν, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οὔτε δεινότητα, οὔτε ἀλαζονείαν ἐπανοίσω, οὐδὲ προςποιήσομαι δὲ οὐδὲν ἄλλο γιγνώσκειν, καὶ προαιθάνεθαι, πλὴν δὲ ὁ ἂν ὑμῖν εἴπω, δύο. ἓν μὲν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δι εὐτυχίαν, ἣν συμπάσης ἐγὼ τῆς ἐν ἀνθρώποις οὔσης δεινότητος καὶ σοφίας ὁρῶ κρατοῦσαν· ἕτερον δὲ, ὅτι προϊκα τὰ πράγματα κρίνω καὶ λογίζομαι, καὶ οὐδὲν λῆμμα οὐδεὶς ἂν ἔχοι, προς ος ἐγὼ πεπολίτευμαι καὶ λέγω, δεῖξαι προσηρτημένον. ὀρθὸν οὖν ὅ, τι ἄν ποτε ἀπ ̓ αὐτῶν ὑπάρχῃ τῶν πραγμάτων, τὸ συμφέρον Φαίνεταί μοι, ὅταν δ ̓ ἐπὶ θάτερα, ὥσπερ εἰς τρυτάνην, ἀργύ ριον προςενέγκης, οἴχεται φέρον, καί καθείλκυσε τὸν λογισμός ἐφ ̓ αὑτὸ, καὶ οὐκέτ' ἂν ὀρθῶς, οὐδ ̓ ὑγιῶς ὁ τοῦτο ποιήσας περὶ οὐδενὸς ἂν λογίσαιτο. ἓν μὲν οὖν ἔγωγε πρῶτον ὑπάρχειν φημί δεῖν, ὅπως εἴτε σύνταξιν, εἴτε συμμάχους, εἴτ ̓ ἄλλο τι βούλε ταί τις κατασκευάζειν τῇ πόλει, τὴν ὑπαρχούσαν εἰρήνην μὴ λύων τοῦτο ποιήση, οὐχ ὡς θαυμαςήν, οὐδ ̓ ὡς αξίαν οὖσαν ὑμῶν· ἀλλ ̓ ὁποία πότ ἔτιν αὕτη, μὴ γενέθαι μᾶλλον εἶχε τοῖς πράγμασι καιρόν, ἤ γεγενημένην νῦν δὲ ὑμᾶς λυθῆναι πολλὰ γὰρ προείμεθα, ὧν ὑπαρχόντων, τότ ̓ ἂν, ἢ νῦν, ἀσφαλέσερος καὶ ῥᾴων ἦν ἡμῖν ὁ πόλεμος. δεύτερον δὲ, ὁρῶν, ὅπως μὴ προς αξώμεθα, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοὺς συνεληλυθότας τούτους, καὶ φάσκοντας Αμφικτύονας νῦν εἶναι, εἰς ἀνάγκην καὶ πρόφα σιν κοινοῦ πολέμου πρὸς ὑμᾶς· ἐγὼ γὰρ, εἰ γένοιθ ̓ ἡμῖν προς Φίλιππον πάλιν πόλεμος δὲ Αμφίπολιν, ἤ τι τοιοῦτον ἔγκλημα ἴδιον, οὗ μὴ μετέχουσι Θετταλοί, μηδ' Αργεῖοι, μηδὲ Θηβαΐα, οὐκ ἂν ἡμῖν οἴομαι τούτων οὐδένα πολεμῆσαι, καὶ πάντων ἥκισα· (καί μοι μη θορυβήσῃ μηδεὶς, πρὶν ἂν ἀκούσῃ) Θηβαίους, οὐχ ὡς ἡδέως ἔχουσιν ἡμῖν, οὐδ ̓ ὡς οὐκ ἂν χαρίζοιντο Φιλίππῳ, ἀλλ ̓ ἴσασιν ἀκριβῶς, εἰ καὶ πάνυ φήσειέ τις αὐτοὺς ἀναιθήτους εἶναι, ὅτι, εἰ γενήσεται πόλεμος πρὸς ὑμᾶς αὐτοῖς, τὰ μὲν κακὰ πάνθ ̓ ἕξουσιν αὐτοὶ, τοῖς δ ̓ ἀγαθοῖς δ ̓ ἐφεδρεύων ἕτερος καθε δεῖται. οὔκουν πρόειντ ̓ ἂν ἑαυτούς εἰς τοῦτο, μὴ κοινῆς τῆς ἀρχῆς καὶ τῆς αἰτίας οὔσης τοῦ πολέμου· οὐδέ γε εἰ πάλιν πρὸς τοὺς Θηβαίους πολεμήσαιμεν δὲ Ὠρωπὸν, ἤ τι τῶν ἰδίων, οὐδὲν ἂν ἡμᾶς παθεῖν ἡγοῦμαι καὶ γὰρ ἡμῖν κακείνοις τους βοηθή

ων

اد

αν

اد

αν

اد

σαντας

σαντας ἂν οἴομαι, εἰς τὴν οἰκείαν εἴ τις ἐμβάλοι, βοηθεῖν, οὐ συνεπιςρατεύσειν οὐδετέροις· καὶ γὰρ αἱ συμμαχίαι τοῦτον ἔχουσι τὸν τρόπον, ὧν καὶ φροντίσειεν ἄν τις, καὶ τὸ πρᾶγμα φύσει τοιοῦτόν ἐσιν. οὐκ ἄχρι τῆς ἴσης ἕκασὸς ἐσιν εὔνους, οὔθ ̓ ἡμῖν, οὔτε Θηβαίοις, σῶς τε εἶναι καὶ κρατεῖν τῶν ἄλλων ἀλλὰ σῶς μὲν εἶναι ἅπαντες ἂν βούλοιντο ἕνεκά γε ἑαυτῶν· · κρατήσαντας δὲ τοὺς ἑτέρους δεσπότας ὑπάρχειν αὑτῶν, οὐδέ εἷς τί οὖν ἡγοῦμαι φοβερὸν, καὶ τί φυλάξαθαι φημι δεῖν ἡμᾶς; ὅπως μὴ κοινὴν πρόφασιν, καὶ κοινὸν ἔγκλημα ὁ μέλλων πόλε μος πρὸς ἅπαντας λάβῃ· εἰ γὰρ, Αργεῖοι μὲν, καὶ Μεσσήνιοι, καὶ Μεγαλοπολῖται, καὶ τινὲς τῶν λοιπῶν Πελοποννησίων, ὅσοι γε δὴ τὰ αὐτὰ τούτοις φρονοῦσι, διὰ τὴν πρὸς Λακεδαιμονίους ἡμῖν · ἐπικηρυκείαν, ἐχθρῶς χήσουσι, καὶ τὸ δοκᾶν ἐκδέχεθαί τι τῶν -· ἐκείνοις πεπραγμένων· Θηβαῖοι δὲ, ἔχουσι μὲν, ὡς λέγουσιν, Ὁ ἀπεχθῶς, ἔτι δὲ ἐχθροτέρως σχήσουσιν, ὅτι τοὺς παρ ̓ ἐκείνων φεύγοντας σώζομεν, καὶ πάντα τρόπον τὴν δυςμένειαν ἐνδεικνύ μεθ ̓ αὐτοῖς· Θετταλοὶ δ ̓, ὅτι τοὺς Φωκέων φυγαδας σώζομεν Φίλιππος δὲ, ὅτι κωλύομεν αὐτὸν κοινωνεῖν τῆς ̓Αμφικτυονίας· φοβοῦμαι μὴ πάντες, περὶ τῶν ἰδίων ἕκασος, ὀργιζόμενοι, κοινὸν · ἐφ' ἡμᾶς ἀγάγωσι τὸν πόλεμον, τὰ τῶν Ἀμφικτυόνων δόγματα · προσησάμενοι, εἶτ ̓ ἐπισπαθῶσιν ἕκασοι, πέρα τοῦ συμφέροντος · ἑαυτοῖς ἡμῖν πολεμῆσαι, ωςπερ καὶ περὶ Φωκέας. ἴστε γὰρ δήπου τοῦθ ̓, ὅτι νῦν Θηβαίοι, και Φίλιππος και Θετταλοί, οὐχὶ - ταὐτὰ μάλιςα ἕκασοι. ἐσπουδακότες, ταὐτὰ πάντες ἔπραξαν, - οἷον Θηβαῖοι, τὸν μὲν Φίλιππον παρελθῶν, καὶ λαβῶν τοὺς παρόδους, οὐκ ἠδύναντο κωλύσαι, οὐδέ γε τῶν αὐτοῖς πεπονημέ νων, ὕσατον ἐλθόντα, τὴν δόξαν ἔχειν· νυνὶ γὰρ Θηβαίους, προς μὲν τὸ τὴν χώραν κεκομίθαι, κάλλισα πέπρακται· πρὸς δὲ

1

τιμὴν καὶ δόξαν, αἴχισα· εἰ γὰρ μὴ παρῆλθε Φίλιππος, οὐδὲν ἂν αὐτοῖς ἐδόκει ἶναι. ταῦτα δ ̓ οὐκ ἠβούλοντο ἀλλὰ τῷ τὸν Ορχομενὸν καὶ τὴν Κορώνειαν *) παραδοῦναι, ἀλλ ̓ ἠναγκάπη.

ου

ἐγώ

λαβεῖν ἐπιθυμεῖν, μὴ δύνασθαι δὲ, ταῦτα πάνθ ̓ ὑπέμειναν. Φίλιππον τοίνυν τινὲς μὲν δήπου τολμῶσι λέγειν, ὡς οὐκ ἐβούλετο Θηβαίοι Ορχομενὸν καὶ Κορώνειαν παραδ. cet,

« PředchozíPokračovat »