KUMUKANAWAI I HAAWIIA E KA MOI KAMEHAMEHA III., KE ALII O KO HAWAII PAE AINA, ME KE KUKA PU A ME KA AE PU O NA 'LII A ME KA POEIKOHOIA E NA MAKAAINANA I AKOAKOA ILOKO O KA AHAOLELO KAU KANAWAI, I KA LA 14 O IUNE, 1852. O KA OLELO HOÁKAKA NO NA PONO E PILI ANA I NA KANAKA A PAU. PAUKU 1. Ua hana mai ke Akua i na kanaka a pau e noho paa ole a e noho like hoi; a ua haawi mai no hoi oia i mau pono e pili paa loa ia lakou; oia hoi, o ke ola, o ka noho keakea kumu ole ia mai, a me na pono e loaa mai ai a e maluhia io ai ka waiwai. PAUKU 2. E hoomaluia na kanaka a pau i ko lakou hoomana ana ia Iehova, e like me ko lakou manao; aole nae e hanaia malalo iho o keia haawina maikai kekahi hana kolobe a me ke kue i ka maluhia a me ka pono o ke Aupuni. PAUKU 3. E hiki no i na kanaka a pau ke olelo, a ke palapala, a ke hoike wale aku paha, i ko lakou manao no na mea a pau, a na ke Kanawai wale no lakou e hooponopono. Aole loa e kaulia kekahi Kanawai e hoopilikia ana, a e keakea ana paha i ka olelo, a me ke paipalapala. PAUKU 4. E hiki no i na kanaka a pau ke akoakoa madie, me ka hoolako ole i na mea kaua, e kukakuka pu no ko lakou mau pono; e ao aku i ko lakou Poeikohoia; a e nonoi aku i ke Alii, a i ka Ahaolelo o ke Aupuni, e wehe i ko lakou mau pilikia. PAUKU 5. O ka pono o ka palapala kuu kino, no na kanaka a pau ia; aole hoi e laweia aku ua pono nei. Aka, i ka manawa kipi, a kaua paha, i ka Moi wale no ka mana e weheia'i. PAUKU 6. E mau loa no ka pono o ka hookolokolo jure ma na mea a pau i like me na mea i hookolokoloia pela, ma keia Aupuni, i ka wa i hala aku nei. PAUKU 7. Aole no e hoopaiia kekahi kanaka no ka hewa ofeni, ke hookolokolo ole ia mamua iloko o ka Ahahookolokolo kupono i kela hewa, a hooholoia ka olelo hoopai no ka hewa, e like me ke Kanawai. PAUKU 8. Aole e hookolokoloia kekahi kanaka no kekahi karaima, a ofeni paha ke ole ka palapala hoopii kupono, e hoomaopopo lea ana i kona karaima, a i kona ofeni paha, (koe nae ka hoopii Lunanui a me na ofeni kupono i ka hookolokoloia iloko o na Ahahookolokolo hoomalu kulanakauhale, a me na Aha o na Lunakanawai apana, a me ka hoopai koke no ka hoohaunaele i na Ahahookolokolo,) a ma ka hookolokolo ana i kekahi kanaka no kona hewa e ku no ia imua o na hoike no kona hewa, he alo no he alo; e hiki hoi ia ia ke kii i na hoike kokua i koną aoao, a me na mea e maopopo ai kona pono; a e hiki no hoi ia ia, a i koną kokua paha, ina pela kona manao, ke ninau i na hoike ana i lawe mai ai, a e ninau no hoi i na hoike o kela aoao, a mẹ ka hai aku i na mea e maopopo ai ka pono o kona aoao. PAUKU 9. Ina ua hookolokolo e ia kekahi kanaka no kekahi ofeni, a ua hoopaiia, a hoopukaia paha mamuli o ka palapala hoopii kupono, alaila, aole e hiki ke hookolokolo hou ia ia no ia hewa hookahi. PAUKU 10. Ma ka hookolokolo ana no kekahi karaima, aole e koiia kekahi kanaka e hoike kue ia ia iho; aolę hoi ia e hoonele ia i ke ola, a i ka malu, a i ka waiwai paha, ke olę i hana pono ia mamuli o ke Kanawai. PAUKU 11. Aole no e noho kekahi i lunakanawai, a i mea jure paha, e hookclokolo i kona hoahanau, ina o ka mea hoopii a hoopiiia paha; aole hoi i ka mea i pili ia ia, a i kona hoahanau paha ma ke ano hui waiwai; a ina i hoahewaia, a hookuuia paha kekahi, me ke kue i keia olelo, alaila, pono no ke aeia e hookolokolo hou ia ia, PAUKU 12. Aole loa e noho kauwa kuapaa kekahi kanaka malalo o kekahi ma ko Hawaii nei Pae Aina; ina hoi e hiki mai kekahi kauwa kuapaa i keia Pae Aina, o ko na kuapaa ole no ia, a o na mea lawe mai i ke kauwa kuapaa iloko o ke Aupuni o ka Moi, e nele no ia i na pono a pau o keia Aupuni; aka hoi, aole no e hooleia ka noho kuapaa ana o kekahi, ke hoopaiia oia no ka hewa e like me ke Kanawai. PAUKU 13. E kapu no kela kanaka keia kanaka ma kona kino, a me kona hale, a me kana mau palapala, a me kona waiwai; aole e hopuia, aole hoi e huliia, me ke kumu ole; aole hoi e hoopukaia ka palapala kena ke maopopo ole ke kumu pono ma ka hoohuoi, a ma ka hoohiki paha, o ka mea nana i hoopii; a e hoakakaia, iloko o ua palapala nei, kahi e huliia a me na kanaka, a mea e ae paha e hopuia. PAUKU 14. Ke hoomalu nei ke Alii i kona Aupuni no ka pono o na kanaka a pau malalo ona; e hoomaluia hoi ke ola, a me ka waiwai, a me ka pomaikai o kona poe kanaka a pau; aole hoi e imiia ka pono, a me ka hanohano, a me ka waiwai o ka mea hookahi a o ka ohana hookahi paha, a o ka poe ano hookahi paha o koná poe kanaka; a nolaila, i ke kau ana i na Kanawai no keia lahuikanaka, e manao nui ia ka maluhia a me ka pomaikai, a me ka pono o ka Moi, a me na Lii,a me na Luna, a me na Makaainana no hoi. PAUKU 15. Pono no ke hoomalu pono ia kela kanaka keia kanaka ma na mea maikai o kona ola, a o kona waiwai a o kona keakea kumu ole ia'i paha, e like me na Kanawai paa; a no ia mea, e pono no ia ia ke kokua i kę kauwahi hapa kupono o kona waiwai, i mea e mau ai ua maluhia nei, a i ole ia, o kana hana ponoi, ke pono; aka aole loa e hiki ke laweia ke kauwahi lihi iki o ka waiwai o kekahi kanaka, aole hoi e haawiia i mea e pono ai ke Aupuni me kona ae ole, a i ole ia, me ka ae ole o ka Moi, a me na 'Lii, a me ka Poeikohoia e na Makaainana; a ina e laweia i kekahi manawa ka waiwai o kekahi kanaka no ka pilikia o ke Aupuni, e loaa no ia ia ka uku kupono no ua waiwai nei. PAUKU 16. Aole loa e kaulia kekahi auhau, a o kekahi dute paha, aole hoi e unuhi iki ia'e kekahi dala noloko mai o ka waihona dala Aupuni, me ka ae ole o na Hale elua o ka Ahaolelo o ke Aupuni; aka hoi e hoomakaukau |